De definitie van een bewonersbedrijf
Bewonersbedrijven zijn ondernemingen in handen van bewoners. Met een stevig verdienmodel, veelal gebaseerd op verhuur en betaalde opdrachten, verdienen zij hun eigen geld. Hierdoor komen de bedrijven losser te staan van subsidies en hun verstrekkers. De bewoners worden zelfstandiger en bepalen hun eigen koers. Eventuele winst vloeit terug in de wijk bijvoorbeeld door het opknappen van speeltuinen en pleinen of het organiseren van feesten van kinderen uit arme gezinnen in de wijk.
Bewonersbedrijven halen betaalde opdrachten van de gemeente of wooncorporatie binnen, verkopen hun eigen producten en diensten en leveren een belangrijke bijdrage aan de wijkeconomie.
Bewonersbedrijven versus sociale ondernemingen
Wijkondernemingen zijn, zoals de Engelsen ze zo mooi noemen, ‘community-based social enterprises’. Sociale ondernemingen met een stevige basis in de wijk dus of zoals wij ze noemen: bewonersbedrijven. Daarmee vormen de wijkondernemingen een subgroep onder sociale ondernemingen. Het verschil met een sociale onderneming is dat een bewonersbedrijf niet perse 75% inkomsten uit de markt hoeft te halen, maar wel een deel. Zij hebben vaak inkomsten uit verschillende bronnen zoals projectsubsidies, exploitatie van gebouwen, activiteiten, deelnemersbijdragen en bijdragen uit fondsen.
Een tweede verschil met een sociale onderneming is dat een bewonersbedrijf altijd van onderop ontstaat en het een belangrijke plek binnen een gemeenschap inneemt, terwijl een sociale onderneming niet altijd op een specifieke buurt is gericht.
Kortom zijn niet alle bewonersbedrijven een sociale onderneming, en ook niet alle sociale ondernemingen bewonersbedrijven.
Het belang van een businessmodel
Een businessmodel is de manier waarop een bedrijf geld verdient. Juist voor een bewonersbedrijf is het heel belangrijk om duidelijk in beeld te brengen waarom de onderneming op de beschreven manier levensvatbaar is en financieel gezond is (of kan worden). Maak dus een plan en ga in op het verdienmodel en de begroting en beargumenteer waarom jullie hiervoor kozen. Het helpt andere partijen zoals gemeente en geldverstrekkers te overtuigen mee te werken én je dwingt jezelf om stil te staan bij de basis van je onderneming. Wat is zo uniek aan jouw idee, welke pijn neemt het weg bij je doelgroep en wat is ervoor nodig om er een succes van te maken? Als je die vragen kunt beantwoorden heb je een belangrijke stap gezet naar een gezond bewonersbedrijf.
Verhouding tussen gemeenschapsgeld, private middelen en inkomsten uit producten en diensten bij bewonersbedrijven
Bewonersbedrijven verdienen zoveel mogelijk hun eigen geld en komen daardoor losser te staan van subsidies en hun verstrekkers. Ze streven ernaar om uiteindelijk alle kosten te kunnen dekken met inkomsten uit de verkoop van producten en diensten aan de wijk. Er zijn ook bewonersbedrijven die zich richten op het overnemen van taken van de overheid – door gebruik te maken van het Right to Challenge – of het meedoen aan een aanbesteding voor het sociale wijkteam. Daar is dus wel sprake van een eigen inkomstenstroom, maar een die betaald wordt door een publieke partij: de gemeente. Hier ontstaat een grijs gebied: wel gemeenschapsgeld, maar geen subsidie.
Kijk hier voor ons huidige aanbod aan trainingen en bijeenkomsten en ga zelf aan de slag met jouw bewonersbedrijf!