De definitie van een bewonersbedrijf
Bewonersbedrijven zijn ondernemingen in handen van bewoners. Met een stevig verdienmodel, veelal gebaseerd op verhuur en betaalde opdrachten, verdienen zij hun eigen geld. Hierdoor komen de bedrijven losser te staan van subsidies en hun verstrekkers. De bewoners worden zelfstandiger en bepalen hun eigen koers. Eventuele winst vloeit terug in de wijk bijvoorbeeld door het opknappen van speeltuinen en pleinen of het organiseren van feesten van kinderen uit arme gezinnen in de wijk.
Bewonersbedrijven halen betaalde opdrachten van de gemeente of wooncorporatie binnen, verkopen hun eigen producten en diensten en leveren een belangrijke bijdrage aan de wijkeconomie.
Bewonersbedrijven versus sociale ondernemingen
Wijkondernemingen zijn, zoals de Engelsen ze zo mooi noemen, ‘community-based social enterprises’. Sociale ondernemingen met een stevige basis in de wijk dus of zoals wij ze noemen: bewonersbedrijven. Daarmee vormen de wijkondernemingen een subgroep onder sociale ondernemingen. Bij sociale ondernemingen wordt een grens van 50% eigen inkomsten aangehouden, gezien het hybride karakter hanteren we deze grens niet bij bewonersbedrijven. Wel is het belangrijk dat ze een deel eigenlijk inkomsten hebben. Denk daarbij aan projectsubsidies, exploitatie van gebouwen, activiteiten, deelnemersbijdragen en bijdragen uit fondsen.
Bewonersbedrijven ontstaan altijd van onderop en nemen een belangrijke plek binnen een gemeenschap inneemt, terwijl een sociale onderneming niet altijd op een specifieke buurt is gericht.
Het belang van een businessmodel
Een businessmodel is de manier waarop een bedrijf geld verdient. Juist voor een bewonersbedrijf is het heel belangrijk om duidelijk in beeld te brengen waarom de onderneming op de beschreven manier levensvatbaar is en financieel gezond is (of kan worden). Maak dus een plan en ga in op het verdienmodel en de begroting en beargumenteer waarom jullie hiervoor kozen. Het helpt andere partijen zoals gemeente en geldverstrekkers te overtuigen mee te werken én je dwingt jezelf om stil te staan bij de basis van je onderneming. Wat is zo uniek aan jouw idee, welke pijn neemt het weg bij je doelgroep en wat is ervoor nodig om er een succes van te maken? Als je die vragen kunt beantwoorden heb je een belangrijke stap gezet naar een gezond bewonersbedrijf.
Verhouding tussen gemeenschapsgeld, private middelen en inkomsten uit producten en diensten bij bewonersbedrijven
Bewonersbedrijven verdienen zoveel mogelijk hun eigen geld en komen daardoor losser te staan van subsidies en hun verstrekkers. Ze streven ernaar om uiteindelijk alle kosten te kunnen dekken met inkomsten uit de verkoop van producten en diensten aan de wijk. Er zijn ook bewonersbedrijven die zich richten op het overnemen van taken van de overheid – door gebruik te maken van het Right to Challenge – of het meedoen aan een aanbesteding voor het sociale wijkteam. Daar is dus wel sprake van een eigen inkomstenstroom, maar een die betaald wordt door een publieke partij: de gemeente. Hier ontstaat een grijs gebied: wel gemeenschapsgeld, maar geen subsidie.
Kijk hier voor ons huidige aanbod aan trainingen en bijeenkomsten en ga zelf aan de slag met jouw bewonersbedrijf!