Buurtbedrijven vallen of staan bij bevlogen bewoners

Op bezoek in de Korrewegwijk en De Hoogte in Groningen ontmoeten we Jenny van GoeieBuurt. We spreken af in het Floreshuis en gaan er eens goed voor zitten met een kop koffie. Jenny is een van de zogenaamde ‘lopers’ van U & de Buurt, onderdeel van GoeieBuurt. Zij gaat actief met buurtbewoners in gesprek over hoe ze samen de buurt nog mooier, leuker en aantrekkelijker te maken. Met veel enthousiasme verteld over haar werk en de impact die GoeieBuurt maakt in de buurt.

Elke straat krijgt dezelfde aandacht

GoeieBuurt is een coöperatie die ontstaan is uit een bevlogen groep bewoners. Het is opgezet om de talenten uit de buurt te ontdekken en te benutten. Op die manier worden bewoners meer zelfstandig om hun eigen omgeving vorm te geven. Zij willen mee kunnen beslissen over de buurt. Verborgen talenten van bewoners zijn energiebronnen waarmee de buurt kan worden ontwikkeld. Zowel op het gebied van werk, inkomen, groen, openbare ruimte en leefomgeving. Ze richten zich op het organiseren en ondersteunen van activiteiten, opzetten van projecten voor bewoners, het verbinden van buren en het creëren van een gemeenschap.

Als ‘loper’ gaat Jenny straat voor straat af om aan te bellen bij bewoners en erachter te komen hoe men het leven in de buurt ervaart en welke verborgen talenten er schuilen achter de voordeur. Door met veel bewoners in gesprek te gaan komt ze er achter wat er speelt in de buurt en hoe ze verbindingen kan leggen tussen bewoners, wijkorganisaties en de gemeente. Per straat doorloopt ze een traject van individuele gesprekken tot een feestelijke afsluiting met de hele straat. Zo krijgt elke straat evenveel aandacht en wordt er geen onderscheid gemaakt in welke bewoner ondersteuning nodig heeft of kan bijdragen aan de buurt.

Bewoners gaan zelf aan de slag

Als bewoner werkt Jenny met hart en ziel vanuit GoeieBuurt, om een positieve impact te maken op de buurt. Ze geeft daarbij gelijk aan dat er ook echt noodzaak is om dit soort werk in de buurt te doen. “Mensen spreken elkaar veel minder op straat dan vroeger. In deze buurten zijn er serieuze problemen op het gebied van overlast en eenzaamheid. De straten hier krijgen al veel lang te weinig aandacht, dus daar gaan wij nu mee aan de slag.”

Wat GoeieBuurt doet lijkt natuurlijk erg op wat het sociale werk ook doet in de buurten, maar toch is er een duidelijk bestaansrecht voor de organisatie. Met name de onverdeelde aandacht die de ‘lopers’ geven aan alle bewoners en de daarmee opstapelende kennis maakt GoeieBuurt tot een belangrijk onderdeel van de gemeenschapsopbouw in deze buurten. “Wijkorganisaties en de gemeente gaan wel met mensen in gesprek, maar door de regeldruk en de manier waarop het systeem is ingericht kunnen zij niet zo snel de diepte in. Daarnaast wordt er vooral gefocust op bewoners met problemen en hoe die op te lossen, in plaats van te kijken naar de talenten van bewoners en hoe zij elkaar kunnen helpen. Als problemen vanuit de gemeenschap worden opgepakt komen er duurzame oplossingen die instanties vaak niet kunnen bieden.”

Ondernemende verbinder

Jenny’s mateloze inzet en creatieve manieren om bewoners tot actie te brengen, maakt dat er al heel veel bewoners met elkaar zijn verbonden en samen een bijdrage hebben geleverd aan hun eigen straat.  Jenny verteld dat “het opvalt dat er in een straat een visuele scheiding is tussen koop- en huurhuizen, omdat huurders hun voortuin niet zelf mogen beheren. Terwijl er in het “koopgedeelte” mooie rozen bloeien, staat er meestal een lelijke haag in de voortuintjes van de huurders. Dit pakken de huurders samen met GoeieBuurt op door zelf ook aan de slag te gaan met de eigen voortuintjes. Zo krijgen zij net zulke mooie en bloeiende voortuintjes. De huurders hebben op die manier een gezamenlijk project wat hen samenbrengt en daarnaast ook op de hele straat invloed heeft. 

Naast haar inzet bij GoeieBuurt is Jenny op eigen initiatief ook bezig met andere projecten die de leefbaarheid van de buurt verbeteren. Zo is ze gestart met een video project voor jongeren, waarbij jonge buurtbewoners hun buurt in beeld brengen en nadenken over hoe ze de buurt mooier kunnen maken. Er is veel overlast van jongeren in de buurt, dus wil ze graag ontdekken hoe jongeren zelf tegen hun buurt aankijken. Jongeren worden zonder te oordelen betrokken bij het mooier maken van de buurt. Iets wat, als je er over nadenkt, toch het beste kan worden georganiseerd door een bewoner zelf. Want hoe kan je anders gelijkwaardig het gesprek aangaan?

Waardering voor ondernemende bewoners

Zo zie je maar dat die ondernemende bewoners niet stil kunnen zitten en overal kansen zien om de buurt een stukje beter te maken. Zonder hen zouden deze bijzondere projecten nooit van de grond komen. De uitdaging blijft om al die ideeën goed te laten landen. Daar zijn wij van Ondernemen met je Buurt natuurlijk voor en we blijven graag in gesprek met mensen zoals Jenny, om die ideeën verder te brengen!

Het 8ste werk in Kampen: een goed voorbeeld van samenleven in de toekomst! 

Jaap en Gea vroegen zich na hun 50e af hoe ze de rest van hun leven zouden willen leven. Kunnen we iets voor de buurt doen? Ze zijn begonnen met het openstellen van hun huis voor buurtbewoners door middel van een laagdrempelige aanschuifmaaltijd.  

Dat was succesvol, op den duur zaten er soms zo’n 40 man aan tafel. En onderling gingen mensen ook weer samen andere activiteiten ontplooien. Na een hele tijd was er behoefte aan grotere ruimte en die werd gevonden in een oud schoolgebouw. Daar hebben ze met een mooi club mensen een aantal jaar buurtmaaltijden georganiseerd, voor een deel ook mensen uit kwetsbare situaties. 

Uit dit ongedwongen samenzijn ontstond het idee van ‘meewonen’. Mensen een tijd de gelegenheid geven om stabiele huisvesting te hebben van waaruit ze het leven weer kunnen opppakken. Bijvoorbeeld vanuit een scheiding of psychiatrische problemen.  

Er werd een stichting opgericht en een boerderij gekocht waar ze acht appartementen hebben laten bouwen. Er wonen nu acht meewoners, voor maximaal 1,5 jaar. Daarna moeten de huurders eruit en is er ruimte voor nieuwe huurders. Het is nadrukkelijk geen woongemeenschap. Er zijn gezamenlijke activiteiten en een grote gemeenschappelijke ruimte maar die zijn niet verplicht. Elk appartement is een zelfstandige woonruimte.  

In en om de boerderij nog meer activiteiten: een weggeefwinkel, een open tuin waar fietsers kunnen uitrusten en opladen en twee appartementen voor de recreatieve verhuur. Het volgende project is de verbouwing van de schuur waar kleine ondernemers gehuisvest gaan worden. Al met al dus een mooie mix van inkomsten, activiteiten, bewoners en bezoekers! 

Initiatiefnemers Jaap heeft nog een aantal tips. “Wees voorbereid op een lange aanlooptijd als je een ingrijpend project als dit opstart. Voor vergunningen en financiering heb je dus een lange adem nodig.” Daarnaast benadrukt hij ook het belang om marktprijzen te durven vragen en veel kopjes koffie op het gemeentehuis te drinken. 

Kijk hier voor meer informatie over het 8ste werk: https://www.het8stewerk.nl/  

Buurtvereniging Zandbewoners daagt gemeente met succes uit

Ga er maar aan staan als buurt. In dezelfde periode wordt het treinstation, dat in de buurt staat, grondig verbouwd, de belangrijkste doorgaande weg wordt opnieuw ingericht, het spoor dat door de buurt loopt krijgt een onderhoudsbeurt, de buurt wordt uitgebreid met 800 nieuwe woningen én de buurt moet ook nog eens van het gas af. Dit is precies waar buurt ’t Zand uit Den Bosch allemaal mee te maken heeft. Voorzitter Guus Faes en bestuurslid Victor van Loon van de buurtvereniging Zandbewoners deden afgelopen jaar mee met de training ‘Daag je gemeente uit” van Ondernemen met je Buurt. In de maanden na deze training daagde de buurtvereniging de gemeente met succes uit. Zandbewoners gaat de komende twee jaar een belangrijke rol vervullen als het gaat om de informatievoorziening rond de uitvoering van al die projecten in de buurt.

Uitdaagrecht begrijpelijk gemaakt

Door al die ontwikkelingen wisten Guus en Victor dat ze beter in contact moesten komen met de gemeente. “Wij weten immers zelf beter hoe we met de mensen in onze buurt om moeten gaan en zijn wat dat betreft experts als het gaat om de communicatie met hen. Guus: Ik persoonlijk kende het right to challenge wel, maar dacht eigenlijk dat het helemaal niet op onze situatie van toepassing was”.

Guus vervolgd: “Tijdens de training kwam ik erachter dat dat wel degelijk het geval was. Heel fijn dat het uitdaagrecht zo begrijpelijk werd gemaakt. Na afloop hebben Victor en ik contact opgenomen met de gemeente. Samen hebben we toen besproken wat al die projecten met eigen projectleiders, deadlines en participatievragen vragen van de bewoners in onze buurt. Wij als buurtvereniging vinden dat er veel steviger en divers ingezet moet worden om zoveel buurtbewoners tijdig te betrekken bij de projecten. Buurtbewoners hebben vaak goede ideeën en willen dat er ook met hun belangen rekening wordt gehouden. De gemeente is er immers voor de bewoners, en niet omgekeerd. Wij gaven aan dat wij wel ideeën hadden hoe dit beter kon én graag de handen uit de mouwen wilden steken. De gemeente was erg geïnteresseerd”.

Samen plannen maken

“Het proces dat volgde was een ware snelkookpan”, blikt Guus terug. “In 5 maanden hebben we samen met de gemeente en alle betrokken afdelingen, ambtenaren en wethouders plannen en afspraken gemaakt over ons aanbod aan de gemeente om aan de slag te gaan met de communicatie over de projecten aan de bewoners.”

Buurtvereniging Zandbewoners ontvangt 120.000 euro subsidie verdeeld over twee jaar. Dit geld komt uit de subsidieregeling ‘Right to challenge’. De communicatie vanuit Zandbewoners is aanvullend op de communicatie met de gemeente. De buurtvereniging houd ook een flinke vinger aan de pols om de gemeente te helpen op de juiste momenten te communiceren. Guus: “De geleerde lessen en technieken uit de training hebben ons enorm geholpen om de afspraken met de gemeente te kunnen maken, met name de ‘how to lobby’ en onderhandelingstechnieken zijn relevant geweest voor ons.”

Buurtvereniging ’t Zand

Buurtvereniging ’t Zand uit Den Bosch zet zich al sinds 1977 in om de leefbaarheid, veiligheid en aantrekkelijkheid van de buurt te vergroten. Het grote aantal grote ontwikkelingen in de buurt was voor de buurtvereniging de aanleiding om met de gemeente in gesprek te gaan en haar diensten aan te bieden. “We willen hier bovenop zitten nu we zien dat er veel ontwikkelingen en projecten zijn die grote impact op de buurt hebben. De gemeente communiceert per project en probeert ook de participatie te verbeteren. We gaan nu samen met de gemeente kijken hoe we de bewonersparticipatie sterk kunnen verbeteren en zo ‘t Zand leefbaar, veilig en aantrekkelijk te houden”, aldus een enthousiaste Guus.

Wil je ook meedoen met een ‘Daag je gemeente uit’ training? Kijk op onze agenda of er een editie gepland staat.

Bewonersbedrijven pakken door als voorzieningen verdwijnen

Op veel plekken verdwijnen voorzieningen. In dorpen houden supermarkten het voor gezien, sluiten scholen of stopt de bus minder vaak. Ook in grote en kleine steden is het niet altijd vanzelfsprekend dat er een supermarkt of ontmoetingsplek op loopafstand is. Gelukkig kijken buurtgenoten niet weg en staan zij zelf op om in het gat te springen. Of bewoners altijd de oplossing zijn en zij verantwoordelijk moeten zijn voor voorzieningen in de buurt is een punt waar je over kunt discussiëren. Buiten dat is het initiatief van bewonerscollectieven iets om te omarmen en trots op te zijn.

Op plekken waar bewoners zelf aan de slag gaan met het in stand houden van voorzieningen, zie je mooie dingen gebeuren. Niet alleen de voorziening zelf zorgt voor verbinding in de buurt. Ook het werken aan die voorziening heeft een positieve uitwerking voor alle betrokken mensen. Door vrijwilligerswerk worden mensen uit hun isolement gehaald, kunnen zij met hun talenten anderen helpen en worden er ook weer nieuwe initiatieven bedacht en opgezet. Kijk maar eens naar deze voorbeelden.  

Super Lettele
De vorige eigenaar stopte er in de loop van 2020 mee en de bewoners van Lettele vonden dat er iets moest gebeuren. “Het is de laatste winkel in het dorp en het zou slecht zijn als ook die zou verdwijnen. En dus hebben ze samen de schouders eronder gezet. En met succes. De winkel draait volledig op vrijwilligers en naast de plek waar je de belangrijkste dagelijkse boodschappen kunt doen, is het ook een belangrijke ontmoetingsplek voor de inwoners van Lettele.

Buurtbussen in Dronten
Twee stadslijnen in Dronten worden uit de dienstregeling gehaald, maar vrijwilligers gaan rijden op buurtlijnen die vanaf december alle winkelcentra in Dronten aan doen. Zo zorgen zij dat meer mensen zelf hun dagelijkse boodschappen kunnen doen.

Dorpskroeg in het Friese Lioessens
Toen de dorpskroeg dreigde te sluiten, stak een stel vrienden daar een stokje voor. Want, zo vonden zij, er moet een plek blijven om elkaar te kunnen ontmoeten en samen lief en leed te delen. Het hele dorp staat achter de plannen en helpt mee om met vrijwilligers de planning van de bardiensten rond te krijgen.

School De Rieshoek wordt ontmoetingsplek
In 2019 kocht een groep bewoners, verenigd in een stichting, de voormalige school. Helaas moest de school in 2014 sluiten doordat het aantal leerlingen te klein werd. Samen zorgden de bewoners voor geld om het gebouw te kunnen kopen. De school is ondanks, dat er geen onderwijs meer wordt gegeven wel de plek gebleven om elkaar te blijven ontmoeten.

Ondernemen met je Buurt
Werken jullie ook aan een mooie buurt met jullie initiatief en zijn jullie op zoek naar inspiratie of kennis. Volg Ondernemen met je Buurt dan op Facebook, Linkedin of Instagram of schrijf je in voor de nieuwsbrief. (Onderaan de pagina) Dan ben je altijd als eerste op te hoogte van interessante bijeenkomsten, handige tips en inspirerende verhalen van andere initiatiefnemers.

Dit is een test

Dit is de uitwerking van de test. en daar heb ik dan wat mogelijke woorden voor om dat netjes uit te leggen

Win een gratis promovideo voor jullie bewonersbedrijf!

Wat win je precies?
Door mee te doen kunnen jullie als bewonersbedrijf een gratis promotievideo winnen over jullie bewonersbedrijf. Er komt een cameraploeg langs om jullie bewonersbedrijf te filmen.  

Vooraf kun je afspreken wat er in jullie promotievideo komt. Daar hebben jullie een vrije hand in, waarbij Ondernemen met je Buurt natuurlijk wel de onderdelen van een bewonersbedrijf terug wil zien in de film. 

De video wordt voor jullie bewerkt en gemonteerd, en deze ontvangen jullie voor eigen gebruik. Daarmee wil Ondernemen met je Buurt jullie helpen om jezelf nog beter te promoten naar de buitenwereld! 

Kan ik meedoen?
Om mee te doen, kijkt Ondernemen met je Buurt naar de volgende zaken:

  • Jullie zijn een bewonersbedrijf in gevestigd in Nederland.  
  • Het bewonersbedrijf voldoet aan de definitie die Ondernemen met je Buurt gebruikt voor bewonersbedrijven om mee te kunnen doen aan de winactie. 

Hoe kan ik meedoen?
Meedoen doen jullie via het onderstaande aanmeldformulier tot en met donderdag 30 november 2023. De winnaar wordt via loting in december 2023 bekendgemaakt.

Ik heb vragen over de winactie. Waar kan ik daarmee terecht?
Voor vragen, stuur een bericht naar nickvandentol@social-enterprise.nl of bel hem op 06 – 130 33 511.

Internationale uitwisseling over het versterken van ecosystemen van bewonersbedrijven 

Tijdens het Social Enterprise World Forum stonden sociaal ondernemers een week lang in de schijnwerpers, waaronder ook sociaal ondernemers die zich richten op hun buurt genaamd bewonersbedrijven. Een van de evenementen is volledig gewijd aan dit onderwerp, waarbij een grote internationale delegatie zorgde voor kennisuitwisseling over het versterken van ecosystemen en bewonersbedrijven.  

Duurzame financiering

Vanuit eerdere bijeenkomsten leerden we het belang van langdurige financiering en de behoefte van integrale financiering van bewonersbedrijven in Nederland. Er is vooralsnog een contrast tussen de ‘leefwereld’ van bewonersbedrijven en ‘systeemwereld’ van de overheid. Tegelijkertijd bieden best practices zoals de pilot Resultaatfinanciering uit Leeuwarden voldoende perspectief. Ook binnen inkoopregels is flexibiliteit en wanneer beleid wordt getoetst in de gemeenschap kunnen er grote stappen worden gezet in het realiseren van duurzame financiering.  

Het belang van vertrouwen

Thuis Wageningen heeft ervaring in de samenwerking met de gemeente en deelde deze vanuit de blik van de ondernemende buurtbewoner. Bij de start bundelden initiatiefnemers Tutku Yuksel en Elsje van de Weg hun krachten om maatschappelijke problemen in de buurt op te lossen. Het opbouwen van een netwerk van bewoners is vanaf het begin belangrijk geweest en staat aan de basis van waar ze nu staan.  

Om tot nieuwe oplossingen binnen het ecosysteem te komen is er volgens Jesper Broekhof – Impact Strateeg bij Thuis Wageningen – vertrouwen vanuit de gemeente nodig. Het loslaten van processen en een stukje controle uit handen geven vanuit het perspectief van een ambtenaar kan spannend zijn. Tegelijk kan juist dat vertrouwen enorme ruimte geven aan bewonersbedrijven om te experimenteren en in het aanpakken van maatschappelijke vraagstukken bewoners centraal te stellen. Er moet van beide kanten vanuit nieuwsgierigheid, transparantie en moed worden gewerkt om een dynamische samenwerking te realiseren. 

De derde golf van de commons-beweging

Lukas Held van Collectieve Kracht deelde een helikoptervisie op de commons-beweging: een beweging waarbij bewoners het gezamenlijk het heft in handen nemen en tal van publieke taken opnemen. Deze collectieven pakken maatschappelijke problemen aan waar soms niet door de overheid in wordt vervuld en hieromheen ontstaan nieuwe vormen van beleid. De huidige opleving van coöperaties via burgerinitiatieven vormt een derde golf, waarbij de uitdaging ligt in de manier waarop de overheid zicht tot deze beweging verhoudt.  

Het ecosysteem in Schotland

In de laatste plenaire sessie waren er bijdragen van Margaret McSporran van Highlands and Islands Enterprise en Martin Avila van Community Enterprises In Scotland. Daar is de sector voor sociale ondernemingen sterk ontwikkeld. Er is een goede afstemming tussen de beleidsmakers en initiatiefnemers en de overheid helpt bewonersbedrijven waar nodig bij het opstarten van hun sociale onderneming. Ook is er specifieke wetgeving, zoals de ‘Community Empowerment Act’ waarbij rechten van gemeenschappen over het beheer en gebruik van land worden versterkt en lokale autoriteiten worden aangemoedigd om burgers te betrekken bij besluiten over hun leefomgeving.  

De rol van fondsen in relatie tot bewonersbedrijven

Als laatste is er in break-outs uitgewisseld over de rol van fondsen zoals Katalys en Stichting DOEN en hun samenwerking met bewonersbedrijven en overheden om structurele financiering te realiseren.  

Perspectief voor de toekomst

We zagen al eerder dat zowel beleidsmakers als bewonersbedrijven een stap vooruit willen op weg naar permanente financiering. In Wageningen zagen we het belang van vertrouwen in de relatie met de overheid. De commons-beweging laat de rol van burgercollectieven zoals bewonersbedrijven zien en ook vanuit internationaal perspectief valt er veel te leren. Deze inspiratie kunnen bewonersbedrijven en beleidsmakers gebruiken om steeds grotere stappen te zetten: weg van de potjes, op naar permanent.   

Succesvolle buurtbedrijven beginnen vaak met klein initiatief

Als je aan een succesvolle buurtondernemer vraagt: “Was het jouw bedoeling om een buurtbedrijf te beginnen en als ondernemer de zaak te runnen?” Is het antwoord vaak  “Nee”. Veel buurtbedrijven beginnen met een initiatiefnemer met de wens iets bij te dragen of te veranderen in de buurt. Niet blijven zeuren dat het niet goed gaat, maar zelf iets doen aan de problemen dichtbij huis.

Zo begon buurtbedrijf De Eester uit Amsterdam met “Eten met een idee” om samen met de buren na te denken over de uitdagingen in de eigen buurt. En Het Vogelnest in Dordrecht begon met de wens om verbinding te creëren in de wijk. Doordat de groep mensen rond zo’n initiatief groter wordt en de activiteiten energie geven, ontstaat er groei en wordt je opgemerkt. Voor je het weet groeit een plannetje om de straat groener te maken of iets te doen aan de overlast uit tot een heus bewonersbedrijf.

Wat aandacht krijgt groeit

Bijna wekelijkse zien we leuke verhalen in de media over mensen die initiatieven bedenken voor hun eigen buurt. Wil jij ook iets doen voor je eigen buurt? Start met jouw idee en kijk wat er gebeurt. Deze drie mooie initiatieven, kwamen we tegen in lokale media en kunnen zomaar uitgroeien tot een succesvol bewonersbedrijf:

  • De Sportspullenbank in Lelystad, die het voor mensen met een smalle beurs mogelijk maakt om met de juiste uitrusting te sporten
  • De buurtmoestuin in de wijk Overstegen in Doetinchem,  opgericht door Jessica van Oostveen die graag de mensen in de buurt wil verbinden
  • De plantenbieb in Dalfsen waar je plantengerei, stekjes en bloemen achter kunt laten,  pakken of ruilen.

Win-win-win situatie

Als we dit soort berichten lezen als Ondernemen met je Buurt team verschijnt er een glimlach op onze gezichten. Wij weten dat kleine initiatieven vaak uitgroeien tot clubs die niet alleen met hun activiteiten een mooie bijdrage leveren aan hun eigen buur. Ze versterken de lokale economie, creëren werkgelegenheid en doen met hun winst vaak nog extra dingen voor hun eigen gemeenschap. Dat is een win-win-win situatie. Iedereen wordt er beter van!

Iedereen kan klein beginnen

Wat al deze initiatieven gemeen hebben is dat ze dus klein beginnen. Dat betekent ook dat iedereen het kan. Jij ook! Start met je idee. Kijk of het aanslaat, of mensen zin hebben om mee te doen en dan kan je vanuit die energie kijken wat je nog meer kunt oppakken.  En als het begint te lopen, dan helpen we je bij Ondernemen met je Buurt graag op weg. We hebben interessante programma’s over het ontwikkelen van een verdienmodel, hoe je omgaat met de gemeente of hoe je je impact op de buurt in kaart kunt brengen en een goed verhaal kunt vertellen. Kortom, als jij start met je idee, helpen wij jou verder op weg als je vragen hebt.  Kijk om te beginnen maar eens bij de inspiratieartikelen, in onze agenda op neem contact op met jouw vraag.

Buurtcoöperatie De Eester steekt handen uit de mouwen voor Oostelijk Havengebied

Het Oostelijk Havengebied in Amsterdam bruist van de initiatieven om de buurt veilig, sociaal en duurzaam te maken. Buurtcoöperatie de Eester biedt een luisterend oor voor zorgen of ideeën, denkt mee en verbindt mensen aan elkaar. Steeds meer bewoners sluiten zich aan met nieuwe initiatieven. De coöperatie richt zich onder andere op burenhulp, creatieve activiteiten, samen verduurzamen, meedenken over de wijk en cursussen voor kinderen.

We spraken met initiatiefneemster Meta de Vries over het werk van de buurtcoöperatie. Ze vertelt over het ontstaan van het bewonersbedrijf, hoe ze omgaan met het verdienen van geld én ze deelt een goede tip voor andere bewonersbedrijven.

Van kleine acties naar bewonersbedrijf

“Als je vindt dat er wat moet veranderen, moet je zelf de handen uit de mouwen steken”, begint Meta als ze vertelt over het ontstaan van de Eester. “Ik ben een van de eerste bewoners van de wijk en na verloop van tijd werd de overlast in de wijk steeds groter. We zagen de buurt achteruit gaan en ik wilde daar iets tegen doen. Ik woonde altijd met plezier in deze wijk en besloot in actie te komen. Gewoon in m’n eigen buurtje hoor. Met kleine acties en activiteiten zoals het organiseren van ‘Eten met een idee’. We aten samen en met elkaar bespraken wat wilden we met onze buurt, wat vinden we belangrijk. Dat werd gewaardeerd en mijn initiatief begon te groeien en steeds meer mensen deden mee.

In een aantal jaren groeide het van een initiatief in mijn buurt naar een initiatief voor de hele wijk Oostelijk Havengebied met een eigen ontmoetingsplek. Steeds meer mensen haakten aan en pakten iets op waar ze wat aan wilden doen. Nu zijn we een belangrijke partner in de sociale alliantie en organiseren we tal van activiteiten voor de wijk. En weet je wat ik zo leuk vind? ‘Eten met een idee’ doen we ook nog steeds”.

Ontmoetingsplek geeft slagkracht

Meta blikt terug op de begintijd van het initiatief en vertelt dat een ontmoetingsplek om samen aan de wijk te werken gelijk één van de grote wensen van de wijk was. “Tijdens de bijeenkomsten en ontmoetingen met buurtbewoners kwam al snel naar voren dat veel mensen het gebrek aan voorzieningen een belangrijk speerpunt vonden. Toen zijn we met een groep gaan nadenken hoe we een ontmoetingsplek konden realiseren. Uiteindelijk konden we een leegstaand pand van de woningcorporatie huren. Daar hebben we werk van gemaakt en sinds 2016 zitten we in het pand aan de van Eesterenlaan. Het bleek een belangrijke succesfactor van ons bewonersbedrijf. Het is niet alleen de plek waar we mensen ontmoeten en samen ideeën uitwerken, het gaf ons ook de mogelijkheid om ons eigen geld te verdienen.

We verhuren ruimte aan ZZP’ers en de gemeente, sociaal werk en andere organisaties huren ruimte bij ons voor workshops en bijeenkomsten. En we kunnen nu ook toekomstplannen gaan maken, want vorig jaar konden we het pand kopen. Dat hebben we kunnen doen dankzij de inwoners van onze wijk. Samen hebben we het benodigde geld bij elkaar gebracht. Dat was me nogal een proces, maar het is ons gelukt. Nu staat de volgende uitdaging alweer voor de deur. We willen graag verbouwen, zodat het pand duurzamer wordt. Daarnaast willen we ook iets doen aan de indeling, zodat we het nog meer kunnen inrichten als de Eesterhuiskamer”.

Je hoeft niet alles zelf te doen

“Dat de Eester is uitgegroeid tot wat het nu is, heeft volgens mij ook te maken met dat het lukte de kring van mensen, die hun handen uit de mouwen steken, steeds verder uit te breiden”, vertelt Meta.

“In het begin voelde ik me best wel verantwoordelijk voor alles, maar al snel besefte ik dat we alleen succesvol konden zijn, als we samen in actie komen. Wil iemand iets oppakken, is er een idee? Leuk. Ga ermee aan de slag, zeg ik dan. Begin klein, kijk hoe het lukt en breid het daarna uit. Het leuke van het werken op deze manier, is dat mensen zich zelf verantwoordelijk voelen voor hun eigen ideeën. En zo creëren we positieve energie rond onze activiteiten. Dat helpt echt!

Tegelijk betekent dat ook dat sommige dingen niet worden opgepakt. Soms is dat jammer, maar als de energie ontbreekt is dat ook niet erg. Uiteindelijk werken we met heel veel actieve bewoners. Daarom vind ik het belangrijk dat we het samen een beetje leuk houden. Voor ons werkt dat goed. Zo hebben we afgelopen zomer samen met het winkelcentrum een onwijs leuk zomerfestival georganiseerd. Het was veel werk, maar het gaf tegelijk ook zoveel energie. Het was een mooie dag waarop we veel buurtbewoners hebben bereikt, samen met ondernemers uit de buurt iets moois hebben neergezet en we konden laten zien waar we als bewonersbedrijf toe in staat zijn.”

Samenwerken met de gemeente op onze voorwaarden

Net als veel andere bewonersbedrijven werkt ook De Eester samen met de gemeente. Ook die samenwerking genereert inkomsten voor het bewonersbedrijf. Meta: “Ik ben blij met die samenwerking en het gaat ook heel goed. Tegelijk is het ook best ingewikkeld. Want, welke opdracht nemen we aan? Daar kijk ik heel bewust naar. We werken veel samen en voeren opdrachten uit. Bijvoorbeeld in het sociaal domein. Dat doen we omdat het bij onze thema’s ‘Eester zorgt en helpt’, ‘Eester Imps’ en ‘Eester verduurzaamt’. past. Ik merk namelijk dat dat heel belangrijk is. Wij schrijven dus ook niet in op allerlei aanbestedingen, om zo geld te verdienen. Nee, we kijken juist naar wat wij te bieden hebben. Past dat bij de buurt en onze expertise en sluit het aan bij het werk van de gemeente? Dan staan we open voor samenwerking. Is dat niet het geval, dan doen we het niet. Dat is ook gelijk een belangrijke tip voor andere bewonersbedrijven. Doe de dingen die energie opleveren, waar mensen blij van worden. Dat zorgt voor een positieve flow die gaat zorgen voor nog meer moois. Zo werkt het bij ons in elk geval wel.”

Programma: Verdienen met je Buurt

Op 23 november gaan we op bezoek bij de Eester uit Amsterdam. Meta de Vries vertelt hoe het hen is gelukt een gewaardeerde partner van de gemeente te worden in de sociale alliantie. De Eester voert in opdracht van de gemeente de taken in het sociaal domein uit en krijgt daarvoor ook het budget. Daar was wel een lange adem en wat overtuigingskracht voor nodig. Meta: “De gemeente zag ook dat wij de mensen in de wijk goed kennen, dat we snappen wat er nodig is en dat de mensen ons ook goed weten te vinden. Een win-winsituatie voor ons, de gemeente en het belangrijkst voor de bewoners van het Oostelijk Havengebied”.

Ben je benieuwd hoe het de Eester gelukt is om deze meerjarige opdracht binnen te halen en wil je ook inspiratie op doen bij andere bewonersbedrijven? Meld je dan aan voor het programma Verdienen met je Buurt.

Inspiratie: SportCentrum Noord

Op deze unieke plek in de stad Groningen – waar Agnes Groen initiatiefneemster is – wordt gezondheid gebruikt als middel voor verbinding. SportCentrum Noord is niet alleen een thuis voor de meest uiteenlopende sportaanbieders maar ook voor mensen uit de wijk. Er wordt graag met bewoners meegedacht om te werken aan initiatieven voor de buurt. Zo is er nu bijvoorbeeld een ontmoetingsruimte, plek voor de jeugd en worden er taallessen gegeven.  

Verdienmodel

Als het gaat om het verdienmodel komen de inkomsten onder andere uit de maandelijkse bijdragen van buurtbewoners om te sporten en de verhuur van sportzalen, werkplekken en vergaderruimtes. In 2020 is het initiatief door de Gemeente Groningen uitgedaagd om een wijkbedrijf te worden waarna er ook subsidie werd aangevraagd. 

Basisbaan

Drie jaar later zijn er al mooie resultaten geboekt. Zo zijn er bijvoorbeeld inmiddels zes mensen in dienst die betaald krijgen, waaronder buurtbewoonster Johanna. Zij kwam binnen als sporter en kreeg na haar inzet als vrijwilligster recentelijk een basisbaan. Vol energie en altijd in voor een opbeurend praatje met buurtbewoners, is zij niet meer weg te denken bij het Sportcentrum! 🏅 

Verbinding met de buurt

Het Sportcentrum weet buurtbewoners goed te bereiken. Initiatiefneemster Agnes ziet dan ook graag de (h)erkenning van het belang van burgerinitiatieven bij de gemeente, zodat talenten en ervaring uit de wijk optimaal kunnen worden benut.  

Benieuwd naar meer inspiratie? Kijk hier voor het overzicht van alle artikelen op onze website.

Inspiratie: Het GroenHuis

Bij het GroenHuis in Groningen draait het om groen én doen. Bij deze wijkwerkplek in de Korrewegwijk en De Hoogte zetten onder andere Hendrieke Ritsema en Jart Hoekstra zich in voor meer verbinding in de wijk. Er is een kringloopwinkel, werkplaats, repaircafé en een ontmoetingsplek voor mensen uit de wijk.

Verder zijn er buurtconciërges die onder andere wijkbewoners thuis helpen met klussen en grofvuil wegbrengen. Als je goed bent in klussen kan het GroenHuis je vaardigheden zeer goed gebruiken met bijvoorbeeld het maken van moestuinbakken of het doen van reparaties.  

Iedereen aan de slag

Er zijn al aardig wat wijkbewoners actief in het GroenHuis: een bont gezelschap van mensen van alle leeftijden en diverse nationaliteiten, die in een gezellige en ongedwongen sfeer samenwerken. Iedereen kan er aan de slag: er is geen papierwerk of eventuele indicatie nodig. Op dit moment zijn er 63 vrijwilligers en 6 mensen die een basisbaan hebben.  

Vrijwilligster Hanneke (rechts op de foto) is erg positief over de impact van het wijkbedrijf: “Ik zeg altijd je kan of een doosje medicijnen nemen of een beetje GroenHuis”. Ze beheert de kringloopwinkel die vol staat met door wijkbewoners ingebrachte spullen die op een nieuwe eigenaar wachten. En bij reparatiecafé Fix’m kunnen bewoners terecht om spullen te laten repareren, of om te leren hoe ze dit zelf kunnen doen met het aanwezige gereedschap. 

Basisbaan
Foto: Kees van de Veen

Benieuwd naar meer inspiratie? Kijk hier voor het overzicht van alle artikelen op onze website.