Afrikaanderwijk Coöperatie hielp al meer dan 150 mensen aan werk

“Niet lullen, maar poetsen”. Deze Rotterdamse uitdrukking lijkt wel gemaakt voor de De Afrikaanderwijk Coöperatie. In de afgelopen 15 jaar heeft dit bewonersinitiatief uit niet alleen mensen aan werk geholpen, ze helpen ook actief mee met het vinden van oplossingen voor problemen in de Rotterdamse wijk. Social Enterprise interviewde initiatiefnemer Annet van Otterloo voor hun podcast Systeem op de Schop. In dit artikel delen we haar interessantste antwoorden voor ondernemende bewoners.

De Afrikaanderwijk Coöperatie

De Afrikaanderwijk Coöperatie is een bewonersinitiatief in Rotterdam. Het initiatief is al 15 jaar actief in de wijk. Het hoofddoel van de Coöperatie is om het publieke geld zo veel mogelijk naar de mensen die het nodig hebben in de wijk te laten stromen. Zoals Annet zelf uitlegt: “Wij kijken naar de geldstromen in de wijk en die proberen wij zoveel mogelijk in te sluiten in de wijk. De Afrikaanderwijk is een wijk waar nog steeds veel mensen onder de armoedegrens leven. Er stroomt veel geld de wijk in, maar wij willen ervoor zorgen dat dat geld ook echt in de wijk blijft en niet dat andere partijen er geld aan verdienen. Zo ontwikkelen en we wijk van binnenuit”.

Zelf zien wat de Afrikaanderwijk Coöperatie doet? Check deze video.

Iedereen heeft kwaliteiten

Hoe kun je ervoor zorgen dat de mensen die al in de wijk wonen geld kunnen verdienen met de kwaliteiten die zij hebben én dat zij betrokken raken? Dat zijn de centrale vragen van de Afrikaanderwijk Coöperatie. Annet vertelt hoe ze daaraan werken: “Eén van de eerste dingen waar we mee zijn begonnen is een cateringbedrijf. We kwamen in contact met veel mensen die heel goed kunnen koken. Dat deden ze ook al voor grote familiebijeenkomsten. Dan kan je dus ook catering doen voor anderen vonden wij. Alleen hebben ze de keuken of certificaten er niet voor. Dat konden wij verzorgen. We hebben nu twaalf nationaliteiten in de keuken staan. Door de jaren heen is de coöperatie steeds structureler in de wijk gaan werken. Naast de horeca zijn nu ook een fietsenwerkplaats en een naaiatelier. Inmiddels heeft de coöperatie al ruim 150 mensen aan werk geholpen”.  

Kunst op de markt

De Afrikaanderwijk Coöperatie is ook al sinds het begin actief op de Afrikaandermarkt: “Wij hebben kunstenaars gekoppeld aan marktondernemers. De markt ging namelijk achteruit en dat kwam doordat de marktondernemers hun producten niet aantrekkelijk genoeg wisten te presenteren. Nu weten kunstenaars dan niet zoveel over verkoop, maar vaak wel over hoe je iets moet presenteren. Dus we hebben deze twee expertises aan elkaar gekoppeld. Op een gegeven moment hoefden we de marktverkopers niet eens meer te overtuigen mee te doen aan dit project. Met de kunstenaars ging de verkoop een stuk beter. Als je nu over de markt loopt, blijf je verrast worden”, blikt Annet terug.

Samenwerken en uitdagen

Als bewonersinitiatief heb je ook te maken met de gemeente. Annet is zeer positief over deze samenwerking: “We hebben via de “Right to Challenge’ de afvalverwerking van de Afrikaandermarkt overgenomen van de gemeente. Dit creëert werkgelegenheid, maar zorgt ook voor een duurzamere verwerking van het afval in het ‘grondstoffenstation’. De gemeente Rotterdam die is ook wel echt bereid om het experiment aan te gaan. En dat geeft wel de ruimte om dit soort dingen een kans te geven. De gemeente is echt bij ons gekomen als opdrachtgever”.

De lessen van de Afrikaanderwijk Coöperatie

Natuurlijk zijn er ook uitdagingen en gaat niet alles van een leien dakje. Maar, de aanhouder wint, dat heeft Annet ook ondervonden: “Wij hebben ook vaak aan het randje gestaan. Maar er blijft altijd dit gevoel van ‘we moéten door’ want er zijn te veel mensen van ons afhankelijk nu. En wat betreft het overnemen van de afvalverwerking, dan zie ik dat we er ook eigenlijk heel veel tijd in hebben moeten steken en dat is eigenlijk niet realistisch en die tijd verdient zich niet terug. Daar hebben we wel creatief voor moeten boekhouden.” De impact van het bewonersbedrijf is zichtbaar in de wijk en Annet wordt daar ook op aangesproken: “Sommige dingen zijn tastbaar. We helpen veel mensen aan werk en die hebben geen uitkering meer nodig. Uiteindelijk gaat impact ook verder. Wij geven mensen een positieve ervaring op de arbeidsmarkt en werkt door in het netwerk van die mensen. Het laat zien dat werk ook leuk is en voldoening brengt. Zo kreeg ik op de dag van de arbeid allemaal mensen die mij gingen taggen op Facebook, omdat ze via de coöperatie aan werk waren gekomen. Dat is leuk om te zien.”

Systeem op de Schop

Luister naar ‘Systeem op de Schop’ van Social Enterprise NL. In deze podcast gaan Stefan Panhuijsen en Willemijn Verloop in gesprek met sociaal ondernemers die werken aan een radicaal betere wereld. In de 23ste aflevering is Annet van Otterloo, initiatiefnemer van de Afrikaanderwijk Coöperatie in Rotterdam, te gast. Zij vertelt over het opzetten van dit bewonersinitiatief en de impact die zij daarmee maken in de Afrikaanderwijk in Rotterdam.

Ook starten?

Ondernemen met je Buurt is het landelijk programma dat buurtbewoners helpt om maatschappelijke duurzame impact te creëren. We delen kennis, vergroten vaardigheden en maken bewonersbedrijven zichtbaar. Doe mee en laat jouw goede idee of initiatief groeien tot een succesvol bewonersbedrijf.
We hebben handige info voor je verzamelt als je ook wilt ondernemen.

Ondernemen met Global Goals: bewoners zien volop kansen

Je hoort er de laatste tijd steeds meer over: de Sustainable Development Goals (SDG’s). Of in het Nederlands: Duurzame Ontwikkelingsdoelen. In wijken werken veel bewonersinitiatieven – vaak zonder het zelf door te hebben – dagelijks aan het realiseren van een of meerdere SDG’s. En dat biedt kansen. Bijvoorbeeld in financiering of mogelijkheden om gebruik te maken van kennis en netwerken. Ook geven de ontwikkeldoelen handige haakjes voor communicatie met verschillende partijen.
Tijdens het programma ‘Impactmakers’ van Ondernemen met Buurt leren initiatiefnemers hoe je de vertaalslag maakt van een wereldwijd programma naar de eigen missie, activiteiten en communicatie. Dit jaar doen er negen initiatieven mee. Welke kansen zien ze en wat willen ze leren? Maak kennis met de initiatieven die meedoen met het programma en doe ook zelf inspiratie op over het werken aan de ontwikkeldoelen.

Aerocount uit Nijmegen verbetert luchtkwaliteit en gezondheid in de wijk

“Wij geven op een betaalbare manier iedereen de mogelijkheid om inzicht te krijgen in hun eigen luchtkwaliteit. We helpen daarmee de gezondheid van mensen verbeteren.  We willen beter leren communiceren en daardoor onze impact vergroten. We willen ook leren hoe ‘de hazen lopen’ bij de overheid, zodat we aan de juiste mensen kunnen vertellen over ons initiatief en uiteindelijk op veel meer plekken kunnen werken aan de gezondheid van inwoners”

Kinderwijkteam uit Arnhem wil werken aan een betere basis

Het KinderWijkTeam maakt kinderen in de leeftijd van 7 t/m 12 jaar, bewuster van hun eigen omgeving en de natuur. We gaan 10 weken met hen in hun eigen wijk aan de slag met zwerfafval. Ook leren we kinderen moestuinieren en gaan we op excursies. We doen goede dingen, maar willen meer. Welke structuur hoort daarbij en hoe richten we dat goed in? Die kennis hopen we te vinden bij Impactmakers”.

Koppelkerk Bredevoort wil Aalten SDG-proof maken

“De Koppelkerk is de centrale plek voor kunst en cultuur in het pittoreske Bredevoort. We hebben in een voormalig kerkgebouw wisselende exposities, concerten, lezingen en een sfeervol boekencafé. Mensen ontmoeten elkaar hier graag. We willen proefondervindelijk een goede koppeling met de Global Goals uitwerken. Samen met de gemeente. Daar willen we een rol in spelen en met, door en voor de Achterhoek impact maken door te werken aan de Ontwikkeldoelen bieden”.

Ecodorpen: “Inzicht in impact maakt duurzaam wonen voor meer mensen bereikbaar”

“De Coöperatieve Vereniging Ecodorpen heeft een eerste Ecodorp in Zuiderveld (Nijmegen) gerealiseerd. Duurzaamheid, gemeenschappelijkheid, nabuurschap en zorg voor elkaar staan bij ons centraal. We willen ook een project in Wageningen realiseren. Daarvoor willen we beter leren communiceren en onze impact beter in beeld brengen. Dat maak contact met gemeenten en instanties makkelijker en hopelijk ook het vinden van financiering”

Beschermd wonen ‘Het Dagelijks Bestaan’ woont samen de wijk

Het Dagelijks Bestaan is een beschermde woonvorm voor jongeren met een ontwikkelvraag. De jongeren die wonen bij Het Dagelijks Bestaan worden uitgedaagd om wat terug te doen voor de wijk. En met succes. Alle betrokkenen bij Het Dagelijks Bestaan zijn onderling verbonden door het maatschappelijke doel van de stichting. Zingeving staat voor iedereen centraal: jongeren, medewerkers, buren, vrijwilligers en vrienden. “Wij zijn gevestigd tussen twee sociaal zwakke wijken van Zutphen. We willen graag nog meer samen met partijen in de wijk werken aan ons project. Met Impact makers willen we ook leren hoe we het contact met de gemeente kunnen verbeteren. En, we willen meer leren over hoe wij samen met de andere partijen betekenis kunnen hebben voor onze omgeving”   

OverMalbruggen zet buurtbewoners in de spotlights

Stichting OverMalbruggen verbindt mensen door middel van theater, dans en muziek.  Mensen uit de buurt komen wekelijks repeteren en werken toe naar een voorstelling. “ We zien mensen met verschillende (culturele) afkomsten, seksuele geaardheden, leeftijden en achtergronden opbloeien door het vertellen van hun eigen verhalen. De voorstellingen helpen mensen elkaar beter begrijpen. We zijn inclusief en willen door theater, dans en muziek in te zetten verschillen overbruggen. Met het programma Impactmakers willen meer grip op onze organisatie, beter leren communiceren en zicht op kansen voor financiering van projecten”.  

Hartenboeren / zorgboerderij Slangenburg voedt

Op zorgboerderij Slangenburg kunnen mensen terecht voor dagbesteding. Vaak zijn dit mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt door psychische of lichamelijke klachten. “Deze mensen werken met veel plezier mee aan ons project Hartenboeren. We verbouwen op relatief grote schaal groenten en fruit die we schenken aan de Voedselbank en andere lokale projecten. Wij denken een formule te hebben ontdekt waarmee we de kosten voor (o.a.) voedselhulp kunnen verleggen van eindgebruiker naar het bedrijfsleven. En nog mooier: we werken tegelijk ook aan ecosysteemherstel, eerlijk werk, goede gezondheid en welzijn, verantwoorde consumptie en samenwerking. De SDG’s geven ons mogelijkheid om onze communicatie te verbeteren richting verschillende doelgroepen. Met dit Impactmakers hopen we hier handvatten voor te krijgen”

Duurzaam Brienenshof gaat voor een klimaatbestendige wijk

Als verbindende schakel stimuleert Duurzaam Brienenshof buurtbewoners om samen aan de slag te gaan met het verduurzamen van huizen en de wijk. “We werken daarbij samen met gemeente, energieloket en andere relevante partijen. We maken onze buurtgenoten enthousiast voor dit thema. In het programma willen we kijken hoe we de structuur van ons initiatief kunnen verbeteren en de gemeente kunnen bewegen ons initiatief te faciliteren. Want, ook voor gemeenten is het werken met de SDG’s een belangrijk thema.”

Gelukkige Groentes zet in op duurzame voedselproductie

Gelukkige Groentes runt een pluktuin in Malden net onder Nijmegen. Ze telen op natuur-inclusieve wijze voedsel voor de 250 leden. “Wij willen naast een positieve impact op onze omgeving mensen ook weer in connectie brengen met natuur en laten zien waar hun voedsel vandaan komt. We verspreiden onze kennis over duurzame groenteteelt via cursussen, bedrijfsuitjes en educatie op scholen. De SDG’s zijn een mooie kapstok om onszelf duidelijker te profileren en daar kunnen we door beter te communiceren ons voordeel mee doen”