Inspiratie: Wijkbedrijf Bilgaard

Dit bewonersbedrijf richt zich op het opknappen van woningen, het verbeteren van de omgeving en de sociale binding in de wijk Bilgaard in Leeuwarden. Met als doel energie besparen, comfort verhogen, kosten reduceren en banen realiseren.

Activiteiten voor de buurt Bilgaard

Het activiteitenprogramma is rijk gevuld en bevat bijvoorbeeld taallessen, schildercursussen, kinderdisco’s, ouderengymnastiek, schaakclubs en een kleding repair café. Verder zijn er wekelijks spreekuren van onder andere energiecoaches en de wijkagent en is er uiteraard een buurtkamer die dient als ontmoetingsruimte.

En dat is zeker nog niet alles, het wijkbedrijf heeft namelijk ook nog meerdere projecten zoals een wijk- en kinderrestaurant. Voor het restaurant heeft het wijkbedrijf een tuin aangelegd, die tevens de mogelijkheid biedt om te voorzien in educatie over het kweken en telen van groenten en gezonde voeding.

De organisatie

Het bewonersbedrijf draait op de wijkbewoners: zij worden in de vorm van een serviceteam aangestuurd door de bestaande Wijkvereniging Bilgaard. Daarvoor ontvangen zij een vergoeding en zo kunnen zij zich nuttig maken in de wijk en lonkt het arbeidsperspectief weer. De stichting heeft een bevlogen bestuur – onder leiding van coördinator Dick Bootsma – en met 140 personen een indrukwekkend aantal vrijwilligers!

Verdienmodel van Bilgaard

Eigen inkomsten komen voor het grootste gedeelte uit zaalverhuur. Er is een grote zaal die bijvoorbeeld kan worden gehuurd voor vergaderingen of bijeenkomsten. Ook is er de mogelijkheid om de wijkkoepel af te huren; een ideale locatie voor evenementen zoals verjaardagsfeesten.

Verder komen er inkomsten uit subsidies. Het wijkbedrijf gaat starten met een pilot van Leeuwarden Oost om duurzame financiering voor bewonersbedrijven te realiseren middels resultaatfinanciering.

Meer weten?

Geïnspireerd geraakt door dit prachtige initiatief? Er is hier nog meer informatie over te vinden.

Ondernemen met je Buurt is er voor alle ondernemende bewonersinitiatieven in Nederland. Benieuwd naar ons huidige aanbod aan trainingen en bijeenkomsten? Kijk dan hier.

Bewonersbedrijven leren beter onderhandelen

Vroeg of laat wil óf de gemeente iets van jullie bewonersbedrijf of jullie van de gemeente. Daarom besteden we bij het trainingsprogramma ‘Daag je gemeente uit’ voor bewonersbedrijven veel aandacht aan onderhandelen. We zetten de belangrijkste inzichten voor je op een rij.

Wat onderhandelen is

Volgens Wikipedia is onderhandelen een proces waarmee twee personen of groepen (de partijen) proberen om door middel van voorstellen en tegenvoorstellen tot een overeenkomst te komen. En dan het liefst op zo’n manier dat zoveel mogelijk van je eigen belangen én die van je onderhandelingspartner gerealiseerd kunnen worden. Je verdeelt de lusten én de lasten. Dat klinkt simpel, maar is vaak een processen waarbij meerdere gesprekken nodig zijn.  

Vooraf checken

Wanneer je in onderhandeling denkt te gaan met iemand, is het goed om altijd een aantal zaken vooraf te checken:  

  • Zijn de mensen waar ik mee aan tafel zit in positie om bindende afspraken mee te maken?
  • Wat is het doel van onze gesprekken? 
  • Moet ik emoties aan de orde stellen o.b.v. het vorige gesprek? 
  • Welke grenzen wil ik stellen aan de uitkomsten van deze onderhandeling?  

Principes van onderhandelen

  • Zie de inhoud van de onderhandeling en de relatie met de onderhandelende partij los van elkaar. Je kunt het inhoudelijk met elkaar oneens zijn op een bepaald punt en toch prima met elkaar samenwerken op andere vlakken. Laat een onenigheid in onderhandeling dat niet verstoren.  
  • Zorg dat je jouw verwachtingen duidelijk op tafel legt. Wie heeft de regie? Wat zijn de doelen, wat zijn de stappen, wat doen we als afspraken niet nagekomen worden? 
  • Richt je op de feiten en de bronnen achter die feiten wanneer je over zakelijke onderwerpen zoals prijs onderhandelt. Vraag bijvoorbeeld: “Mag ik vragen waar jouw denkbeeld vandaan komt?” 
  • Focus op elkaars belangen. Probeer posities of standpunten te vermijden, want ze verharden snel. Als je de belangen niet benoemt, worden ze geen  onderdeel van de oplossing. 
  • Bedenk samen de opties en neem samen een besluit.  
  • Zoek een balans tussen wat je geeft en krijgt.

Grijp in als het nodig is

Regelmatig gebeurt het dat een onderhandeling wat stroef verloopt, terwijl een onderhandelingsgesprek hét moment kan zijn voor het maken van afspraken. Grijp dus in als je denkt dat dat nodig is. Het is prima om er iets van te zeggen als de tegenpartij maar niet concreet wordt, niet ziet hoe belangrijk iets voor jou is of heel afwachtend in het gesprek zit. Ingrijpen kan dan op verschillende manieren. Hieronder een aantal voorbeelden: 

  • “Ik krijg het beeld dat het niet belangrijk is voor jullie.” 
  • “Wat houdt jullie tegen om voortgang te maken?” 
  • Wat is jouw beeld van een pilot? En stel dat de pilot goed loopt: wat gaan we dan doen? Stel dat het niet goed gaat, wat doen we dan?” 
  • “Wat fijn dat er zoveel energie is en dat ik zoveel enthousiasme merk. Hoe kunnen we dat enthousiasme omzetten in concrete afspraken?” 

Verder aanbod

Als jullie bewonersbedrijf behoefte heeft aan kennis, ervaring of advies, dan komt ons aanbod misschien voor jullie als geroepen. Bekijk het hier of stel je vraag via info@ondernemenmetjebuurt.nl.  

Leiderschapsdag leidt tot nieuwe inzichten bij initiatiefnemers

 Een initiatief kan alleen duurzaam zijn, als je als initiatiefnemer ook goed voor jezelf zorgt. Als je zorgt voor je eigen voeding, ontspanning en inspiratie. Daarvoor is het nodig om af en toe even afstand te nemen van de dagelijkse praktijk. En uit te zoomen om met anderen samen te kijken naar je initiatief en jouw rol daarin. Dat is precies waarom we de leiderschapsdag organiseren!

Vorige week deden zeven initiatiefnemers – uit alle hoeken van het land – dit samen met Fiene van Loock. Zij combineert haar ervaring als sociaal ondernemer met haar achtergrond als dialoogbegeleider en coach.   

Deelnemers kregen de mogelijkheid om hun eigen casus op te geven die werd besproken in de vorm van intervisie. Het ging bijvoorbeeld over hoe je een goede balans tussen werk en privé vindt, hoe je binnen je initiatief gelijkwaardigheid creëert of hoe je ervoor zorgt dat je taken bij anderen kan neerleggen en zo meer ruimte voor jezelf creëert. 

Tips van mede-initiatiefnemers

Er werden verschillende ervaringen met elkaar gedeeld waarna er tips werden gegeven, zoals dat je aandacht moet besteden aan positieve zaken en soms moet snijden in dingen die minder goed gaan. Dit kan met ‘Appreciative Inquiry’ (AI). Dit is de kunst is om op een positief waarderende manier naar mensen te kijken, door kansen en mogelijkheden te zoeken in plaats van problemen. Het is een praktische methode voor persoonlijke en organisatorische verandering. 

Opgedane inzichten tijdens de leiderschapsdag

Wat heeft de dag de deelnemers opgeleverd? Eén van de deelnemers zei inzicht te hebben gekregen in hoe je je leiderschapsstijl vormgeeft. Een ander vond het indrukwekkend om te zien hoeveel herkenning van bepaalde zaken waar ze tegenaan liep er was bij andere initiatiefnemers. Dit laat zien hoeveel kracht er in de groep zelf aanwezig is.  Verder werd er inspiratie opgedaan om op te broeden en leek iemand het goed om net zo’n dag te organiseren voor zijn eigen team!  

Ter ontspanning is er een wandeling gemaakt in de prachtige omgeving van Doorn en na afloop is er heerlijk gegeten. We kijken terug op alweer de derde succesvolle leiderschapsdag vol nieuwe inzichten en ontmoetingen. 

Ook geïnteresseerd om een leiderschapsdag te volgen? Stuur dan een e-mail naar Leonie Bank via leonie@social-enterprise.nl of kijk eens naar het meerdaagse leiderschapsprogramma dat plaatsvindt in september: https://ondernemenmetjebuurt.nl/agendapunt/groeien-als-leider-in-je-buurt-meerdaags-leiderschapsprogramma/   

Zo werkt een gemeente

‘Daag je gemeente uit’ is een meerdaagse training waarin acht bewonersbedrijven leren over de werking van de gemeente, het uitdaagrecht, het maken van een aantrekkelijke pitch en het binnenhalen van opdrachten. We delen de belangrijkste tips en waardevolle kennis zodat ook jij aan de slag kunt met het uitdagen van je eigen gemeente.

Hoe werkt een gemeente?

Elke gemeente heeft zijn eigen structuur en werkt volgens eigen afspraken. Toch zijn er ook veel overeenkomsten. De gemeenteraad neemt besluiten over uit te voeren beleid. De ambtenaren bereiden de voorstellen voor en het college van burgemeester en wethouders zijn verantwoordelijk voor de uitvoering van het beleid dat de gemeenteraad heeft vastgesteld. Voor bewonersinitiatieven is het goed om op al deze niveaus een ingang te hebben en op de radar te staan. We maakten al eerder een mooi overzicht over de verschillende lagen in de organisatie van de gemeente. Deze kennis is voor bewonersbedrijven onmisbaar als je wilt proberen om opdrachten binnen te halen.

Lees het artikel lokale politiek en besluitvorming van het LSA voor meer informatie.

Right to Challenge

Het right to challenge of het recht om uit te dagen, geeft een bewonersinitiatief de mogelijkheid om diensten van de gemeente over te nemen. Het right to challenge is een interessante manier om opdrachten van de gemeente uit te voeren. Zeker als je ziet dat jullie dat beter of goedkoper kunnen.

Denk aan het onderhouden van openbaar groen, diensten in zorg en welzijn, de bibliotheekdienst of werkgelegenheid. Dat zijn diensten waar mensen in wijken en buurten zich zorgen om maken en waar bewonersinitiatieven aan bij willen dragen. Over het Right to Challenge schreven we ook een artikel met uitleg en tips om aan de slag te gaan.

Lees hier meer over het Right to Challenge.

Tips om je gemeente uit te dagen

  • Zoek een medestander binnen de gemeente. Dit helpt om verder de organisatie in te komen.
  • Kom erachter wat de behoeftes vanuit de gemeente zijn, weet wat jouw meerwaarde is en wat je te bieden hebt en speel daarop in.
  • Weet welk beleid actueel is. Op de website vind je in het gedeelte over de gemeenteraad de agenda’s van de vergaderingen. Zo weet je waar over gesproken wordt.
  • Je kunt de gemeenteraad als breekijzer gebruiken als je er niet uitkomt met een wethouder of uitvoerende afdeling. Toch bereik je vaak het meest als je in gesprek blijft met alle partijen. Heb dus geduld, hoe moeilijk dat soms ook is.
  • Je kunt de gemeenteraad ook gebruiken als eerste aanspreekpunt en eens verkennen hoe jouw initiatief zich verhoud tot de plannen en ideeën van de gemeente. Kan je een aanknopingspunt voor samenwerking vinden?

Het volgende artikel in deze reeks gaat over het maken van een goede pitch. Geïnteresseerd om een keer een training over de gemeente of een ander onderwerp te volgen? Kijk hier voor ons huidige aanbod.

Opmars bewonersbedrijven in collegeakkoorden

Het bewonersbedrijf: een buurtinitiatief wat zichzelf draaiende houdt met een gezond verdienmodel. In Nederland zien we er steeds meer, in vrijwel iedere hoek van het land. En, deze bewonersbedrijven maken positieve impact op hun buurt. Bij uitstek een goede partner voor de gemeente dus. Of gemeenten inspelen op deze groeiende beweging aan bewonersbedrijven, zochten we uit. We bekeken de collegeakkoorden van de 44 grootste gemeenten in Nederland.

Ondersteunen van bestaand initiatief

Om te beginnen: in alle collegeakkoorden zien we de woorden ‘bewonersinitiatief’ of ‘inwonersinitiatief’ terugkomen. Gemeenten zien dat bewoners op eigen initiatief vraagstukken oplossen in hun buurt, dwars door beleidsdomeinen heen. Zo combineren ze bijvoorbeeld het groenonderhoud met het bieden van werk aan bewoners die aan de kant staan.

In dat licht is het niet verrassend dat veel akkoorden hier woorden aan wijden, zoals gemeente Arnhem: ‘We gaan meer vanuit het perspectief van inwoners werken en minder vanuit de wijze waarop onze ambtelijke organisatie is georganiseerd.’ of gemeente Emmen, die stelt dat: ‘Onze ambtenaren stellen zich uitnodigend op naar initiatiefnemers, zien het initiatief als mooie kans, spreken af op locatie en kijken met een brede blik naar hun plannen vanuit de houding: ‘Ja tenzij…’ Ambtenaren adviseren vanuit een integrale en multidisciplinaire afweging over een initiatief. Zij toetsen initiatieven op hoofdlijnen waar het kan en op details waar het moet.

Waar bewonersinitiatieven veel aandacht krijgen in de akkoorden, geldt dat voor het nieuwere begrip ‘bewonersbedrijf’ veel minder. We vinden er een paar, waaronder in het Alkmaarse akkoord: ‘We evalueren het beleid om van wijkcentra, buurthuizen en dorpshuizen ‘bewoners-ondernemingen’ te maken. We kijken wat er nodig is om deze voorzieningen voor wijkbewoners in de toekomst op peil te houden en hoe we wijkcentra multifunctioneel kunnen maken door er bijvoorbeeld ook zorgaanbieders als buurtzorg, fysiotherapeuten of diëtisten in te huisvesten, of een kleine bibliotheek.

Aanjagen van meer moois

Aansluiten bij plannen van initiatiefnemers: het is een manier om bewoners verder te helpen. Andere aanpakken die meer het buurtleven meer aanjagen bestaan ook, bijvoorbeeld met het uitdaagrecht.

Het uitdaagrecht — ook wel Right to Challenge genoemd — is een aanpak waarbij bewoners hun gemeente kunnen uitdagen om gemeentelijke taken (en het budget dat daarbij hoort) over te nemen. In onze analyse zien we dat één op de vier gemeenten het uitdaagrecht opneemt in haar coalitieakkoord. Zo schrijven ze in Alphen aan den Rijn: ‘Via het uitdaagrecht (Right to Challenge) kunnen inwoners individueel of als groep bij de gemeente een alternatief voorstel indienen voor bijvoorbeeld de uitvoering van een collectieve voorziening in het kader van de Wmo of het onderhoud van een park, sportveld of andere maatschappelijke voorziening. Het doel hiervan is om inwoners de rol van samenwerkingspartner te geven, waarmee inwoners dus meer zeggenschap over hun eigen leefomgeving krijgen.’ 

Manieren om bewonersbedrijven aan te jagen en te ondersteunen komen we ook tegen, zoals in Groningen, Leeuwarden en Arnhem. Zo start wijkbedrijf Bilgaard samen met Dreamfabryk en de gemeente Leeuwarden met resultaatfinanciering. Dit betekent dat de uitvoerders worden uitbetaald als bewoners zelf vinden dat ze stappen hebben gezet op hun eigen doelen. De bedoeling is dat geld hiermee effectiever en duurzamer besteed wordt.

Vastgoed als strategisch middel

Ontmoetingsplekken zijn cruciaal, zo onderschrijven 26 van de 44 gemeenten. Daar is alleen wel vastgoed voor nodig, en de toegang voor initiatieven is daarbij niet vanzelfsprekend. Afgelopen decennia werd maatschappelijk vastgoed steeds vaker afgestoten en verkocht tegen marktprijs. Niet onbekend is ook de toenemende waarde van vastgoed die gemeenten doorrekenen in hogere huurprijzen. Organisaties die de huur of de aankoop niet kunnen betalen en plekken, verdwijnen daardoor uit de buurt.

Over vastgoed en het strategisch inzetten voor ontmoetingsplekken zien we niet veel terug in de akkoorden. Arnhem, Haarlem en Utrecht vormen een uitzondering hierop. Zo valt te lezen in het Utrechtse akkoord: ‘Verkoop van maatschappelijk vastgoed doen we niet meer, tenzij het bijdraagt aan in dezelfde wijk creëren van maatschappelijk vastgoed. Hierbij vinden we het belangrijk om bewoners(organisaties) daadwerkelijk een gelijk speelveld te geven ten opzichte van commerciële partijen. Bij verkoop gunnen we niet op de hoogst geboden prijs alleen, maar kijken we ook naar de grootste maatschappelijke meerwaarde.’

Eerder initieerden elf partijen al de oprichting van een fonds dat de toegang tot vastgoed voor bewonersbedrijven eenvoudiger moet maken. De intentieverklaring hiervoor werd getekend in Het Wijkpaleis: een Rotterdams toonbeeld van hoe groot bewonersbedrijven in Nederland al kunnen worden. De overheid ontbreekt nog in deze coalitie.

De opmars verdient een plek

Er is al veel aandacht voor bewonersinitiatieven te bespeuren in het merendeel van de akkoorden. Bewonersbedrijven hebben daar in de meeste gevallen nog geen plek in. Zonde, want de opmars van bewonersbedrijven betekent al veel voor buurten. Alleen om die reden zouden bewonersbedrijven een plek verdienen in ieder coalitieakkoord. Iedere buurt gunnen we tenslotte meer leefbaarheid.

Met het landelijke programma Ondernemen met je Buurt ondersteunen we de komende twee jaar initiatiefnemers en ambtenaren bij het starten of samenwerken met een bewonersbedrijf. Het project wordt uitgevoerd door LSA Bewoners en Social Enterprise NL en is mogelijk gemaakt door de Postcode Loterij. Kijk hier voor ons huidige aanbod aan trainingen.

Benieuwd hoe je dit als gemeente een plek kunt geven in jouw beleid? We denken graag met je mee!

Pitchen voor Impact winnaar: Broedmachine!

Broedmachine, DE plek waar creatieve en startende ondernemers terecht kunnen in Beverwijk. Na maanden van workshops, challenge gesprekken en 1-op-1 begeleiding schreven zij een helder bedrijfsplan en zette Annabel een stevige pitch neer. Hiermee wonnen zij de juryprijs van 25 adviesuren van Pitchen voor Impact!

Broedmachine

Broedmachine is een plek om te maken en te experimenteren. Met flexwerkplekken, werkplaatsen en oefenruimtes is het de ideale plek voor kennisdeling, verbinding, innovatie, techniek en cultureel ondernemerschap. De vereniging biedt een plek voor creatieve ondernemers, maar veel activiteiten komen ook ten dienste van de buurt. Inkomsten worden gegenereerd doormiddel van verhuur, lidmaatschap en creatieve activiteiten. De gewonnen adviesuren willen ze inzetten voor verduurzaming. Met een natuur inclusief ontwerp willen ze de gevel en het dak inpakken om vervolgens een duurzaam en innovatief verwarmingssysteem installeren. Daarnaast staan er plannen om het gebouw te kopen. Hier komen veel praktische en juridische overwegingen bij kijken waar de adviesuren ook goed gebruikt kunnen worden!

Copyright: John Voermans

Publieksprijs

Naast de juryprijs is ook een publieksprijs uitgereikt. Het Bollenpandje uit Rotterdam overtuigde het publiek en won zodoende 1000 euro! Het Bollenpandje is in de eerste plaats een buurtkamer voor en van de wijk. Iedereen is vrij om naar binnen te lopen. Ze werken op basis van community building en er is veel draagvlak vanuit de wijk. Ze werken onder andere met fondsen en subsidies vanuit gemeenten en eigen verdiensten vanuit de verhuur van fysieke ruimtes aan andere instanties en cateringservice die wordt aangeboden vanuit hun kookcollectief. Het pand is hard toe aan herinrichting en reparaties. Het is zaak om te onderzoeken wat hiervoor nodig is en het liefst doen ze dit circulair.

Copyright: John Voermans

Pitchen voor Impact

Voor het achtste jaar op rij organiseerden we het trainingsprogramma Pitchen voor Impact. Ditmaal was het een samenwerking tussen Ondernemen met je Buurt en KNHM foundation. In november 2022 startten vijf ondernemende bewonersinitiatieven met een serie workshops. Dit leidde tot een stevig bedrijfsplan en ze werden klaargestoomd voor een eindpitch. In KINO in Rotterdam vertelden de initiatieven uiteindelijk één voor één waarom zij de 25 adviesuren en 1000 euro het hardst nodig hadden aan het publiek en de juryleden van het VSB fondsStichting DOEN, Oranjefonds, FNO en KNHM foundation. In hun pitch maakten zij ondertussen duidelijk waarom hun initiatief impact maakt op de wijk. Bekijk hier alle deelnemers.

Als het klikt tussen kracht en macht

Over de samenwerking tussen bewonersbedrijven en lokale overheden  

Een groep bevlogen beleidsmakers en een aantal initiatiefnemers van bewonersbedrijven kwam op 24 januari bij elkaar in de Heesterveld Creative Community, een culturele broedplaats in de H-buurt in Amsterdam Zuidoost. Het rijke kleurenpalet van de gebouwen rond de Heesterveld Community bleek symbolisch, want met elkaar creëerden we een rijk palet aan instrumenten waarmee lokale overheid en bewonersbedrijf elkaar kunnen versterken in het bouwen aan krachtige gemeenschappen. We delen een aantal inzichten.

Waarde in de wijk

Community Wealth Building staat voor een economie waarin geld dat in een bepaald gebied is verdiend, zoveel mogelijk terugvloeit naar dat gebied en haar bewoners. Waarde in de wijk behouden dus. Die aanpak komt terug in het Masterplan Zuidoost. Amsterdam Zuidoost kent een traditie van veel bewonerskracht, maar ook veel afhankelijkheid subsidies van de gemeente.  

Bovendien kenmerkt de wijk zich door een enorm contrast tussen de bewoners en de commerciële partijen rond de ArenA. Met het Masterplan worden lange termijn consortia gebouwd waarin die partijen juist mét elkaar aan tafel gaan. Het samen bouwen aan een ondersteuningsinfrastructuur die aansluit op de behoeften van ondernemers is key. Er zijn al eindeloos veel loketten, inloopspreekuren en kennis beschikbaar, maar daar wordt weinig gebruik van gemaakt door de ondernemers.  

De vraag is dus: hoe richten we die infrastructuur zo in dat je de doelgroep wel bediend? En de vraag die eronder ligt: wat zijn de behoeften van ondernemers en hoe bouw je op basis van die behoeften de juiste ondersteuningsstructuur? Die vraag is niet alleen van toepassing op Amsterdam Zuidoost, maar speelt ook op andere plekken in het land.

De Blauwe Wijkeconomie 

Het creëren van waarde in de wijk en die waarde behouden in de wijk, zien we ook terug bij de Blauwe Wijkeconomie. Dit initiatief is gericht op het versterken van de lokale Arnhemse economie met circulair, inclusief en bottom-up ondernemerschap. Wat als rode draad door dit succesvoorbeeld loopt, is de slimme verbinding tussen de lokale sociale ondernemingen. 

Ben je niet zo handig en kan je wat hulp gebruiken, krijg dan tips op het Buurtklusbedrijf. Wel groene vingers, doe dan mee met het buurtgroenbedrijf. En zo is er stapsgewijs een heel netwerk van ondernemingen ontstaan die met elkaar zorgen voor een circulaire, inclusieve wijk. En de waarde blijft in die wijk en vloeit niet weg naar derden buiten de wijk.  

Duurzame financiering  

Hoe kan je publieke middelen inzetten voor een niet publieke organisatie? Een vraag die veel is gesteld aan gesprekstafels waar het gaat over de samenwerking tussen overheden en bewonersbedrijven. In Leeuwarden-Oost is recent een proef gestart met resultaatfinanciering. Dat is een manier van financieren waarbij aanbieders van diensten achteraf betaald krijgen voor het behaalde resultaat in plaats van vooraf op basis van de activiteiten.  

Binnen de proef bouwt de gemeente Leeuwarden bewust experimenteerruimte in om bewonersbedrijven extra te financieren voor behaalde resultaten. Bijvoorbeeld als ze bijdragen aan een schone buurt of mensen begeleiden in het terugkomen in een werkritme, waarna ze kunnen doorstromen naar een andere baan. De resultaten waarvoor het bewonersbedrijf financiering krijgt, worden samen met het initiatief en de bewoners opgesteld, waarmee ze een gezamenlijk doel creëren. Een mooie manier om de continuïteit van het bedrijf te borgen.  

Een andere manier om als bewonersbedrijf gebruik te maken van (semi)publieke financieringsstromen is door mee te doen in inkoop- of aanbestedingstrajecten. Dit zijn vaak langlopende trajecten en opdrachtgevers werken graag met vaste leveranciers. Als bewonersbedrijf dus best lastig tussen te komen.  

Een manier om dit te doorbreken is aanbestedende diensten in de vraag mee te geven hoe zij op de lange termijn een samenwerking met een bewonersbedrijf inbouwen. Daarmee kan een bewonersbedrijf niet morgen meedoen in een aanbesteding, maar worden deze financieringsstomen op den en duur wel toegankelijker. 

Recht om uit te dagen 

Tot slot is er het Right to Challenge: een instrument dat iedere gemeente naar eigen inzicht mag toepassen. De basis hiervan is dat bewonersinitiatieven de gemeente kunnen uitdagen een taak en het daarbij behorende budget over te nemen. In Deventer zorgde dit instrument voor de start van een Stichting Tevreden Spelen. De Stichting nam destijds het beheer van zo’n 90 speelplekken in de stad over en faciliteert nog dagelijks bewoners die zich willen inzetten voor de eigen fysieke omgeving. Meer informatie over het Right to Challenge vind je hier

Allerlei krachten

We hebben het gehad over denkkracht, doe-kracht, buurtkracht, gemeenschapskracht, tegenkracht. En misschien komt het wel allemaal terug in de kracht van samen. Want uiteindelijk zit de grootste waarde van zo’n middag in het gevoel van allemaal hetzelfde voor ogen hebben en daar keihard voor werken. Samen op naar krachtige dorpen, buurten en wijken! 

Meer inspiratie over bewonersbedrijven

Wil je meer inspiratie? Lees dan deze prikkelende beschouwing van onderzoeker Maurice Specht die hij schreef naar aanleiding van een eerdere bijeenkomst met beleidsmakers.  

Nieuwe bijeenkomst bewonersbedrijven

Deze bijeenkomst staat niet op zichzelf. Binnen het driejarige programma Ondernemen met je Buurt brengen we meerdere keren beleidsmakers bijeen om samen te praten, denken en discussiëren over de samenwerking tussen bewonersbedrijven en lokale overheden in het aanpakken van maatschappelijke vraagstukken. Kijk hier voor ons volledige aanbod aan trainingen.

Ben je beleidsmaker en wil je voor die tijd het gesprek aan gaan, stuur dan een mail naar info@ondernemenmetjebuurt.nl en dan belt een van de teamleden je terug.  

Startersdag: de Brabant-editie!

Op woensdag 24 januari organiseerden we samen met Stérk.Brabant de Startersdag Ondernemen met je Buurt. Een actieve middag en avond waarin ondernemende inwoners bij elkaar kwamen voor verschillende workshops!

We werden ontvangen bij BBS ’t Boschveld, één van de zeven Brede Bossche Scholen. Deze locatie werd ons aangeraden door Suzanne van Copernikkel, een buurtcoöperatie van ondernemende bewonersinitiatieven in Boschveld, Den Bosch. Denk bij bewonersinitiatieven bijvoorbeeld aan de Klussendienst, BoschveldWereldkeuken, NaaiMeetUp en de Fietswerkplaats.

Een kijkje in het school BBS 't Boschveld.

Workshop Impact Meten op de Startersdag

We hebben geluisterd naar Gijs van Beusekom van Deccos, die ons meer info gaf over het meten van impact. Samen zijn we in gesprek gegaan over wát de impact is die je wilt meten – en hoe je dit vervolgens aanpakt. De door Deccos ontwikkelde software helpt sociaal-maatschappelijke initiatieven hun impact in kaart te brengen in cijfers. Met deze cijfers open je het gesprek met (potentiële) stakeholders en kijk je samen naar de impact van een financiële stakeholder. Heel handig dus als je wilt laten zien wat jouw initiatief allemaal bereikt (heeft).

Gijs van Beusekom van Deccos aan het woord over het meten van impact.

Maaltijd uit de Wereldkeuken

Tussen de workshops door kregen we een heerlijke plantaardige maaltijd verzorgd door de vrijwilligers van de BoschveldWereldkeuken. De vrouwelijke koks van de wereldkeuken wonen in Boschveld en komen oorspronkelijk uit allerlei landen over heel de wereld. Nederland, Marokko, Turkije, India, Somalië, Kenia, Suriname, Irak, Koerdistan, Iran zijn daar voorbeelden van. De wereldvrouwen verzorgen de catering van allerlei gelegenheden, maar komen ook op locatie om daar te koken.

Een heerlijke maatltijd uit de BoschvelWereldkeuken op de Startersdag.

Begroting opstellen voor starters

Daarna heeft Marieke van LSA bewoners ons meer geleerd over budgettering en het maken van een geschikte begroting voor je initiatief. Heel leerzaam voor initiatiefnemers die stiekem toch meer geld in hun initiatief steken dan ze willen toegeven. Wat hen tevens siert; een maatschappelijk belang boven je eigen belang zetten. Toch is het wel fijn om naast je initiatief ook je eigen huishouden draaiende te kunnen houden!

‘’Het is leuk om te horen waar iedereen mee bezig is, daar word ik blij van’’ – Deelnemer startersdag

Ook eens deelnemen aan een training of bijeenkomst? Kijk hier voor ons huidige agenda overzicht.

Bewonersbedrijf Slangenburg

In 2007 opende dit bewonersbedrijf in Doetinchem haar deuren. Ondanks de titel ‘zorgboerderij’ is er geen sprake van een agrarisch bedrijf met veeteelt of akkerbouw. De werkzaamheden die ze aanbieden hebben namelijk veelal te maken met bosbouw, natuurbeheer en allround terreinonderhoud.  

Zorgboerderij Slangenburg biedt persoonlijke ondersteuning bij het vormgeven van arbeidsmatige dagbesteding. Hierbij creëren ze participatiebanen voor mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt. 

Financiering

Het bewonersbedrijf heeft een manier gevonden om hun projecten te financieren. Grote bedrijven die samenwerken met de overheid krijgen vaak een Social return on investment (SROI) verplichting opgelegd. Doordat de zorgboerderij nu een sociale onderneming is, kunnen ze oogstaandelen uitgeven vanuit hun tuin waardoor de bedrijven kunnen voldoen aan hun SROI verplichting en de zorgboerderij al hun lopende kosten van het voedselproject kan dekken.   

Stichting en doorgegroeid naar bewonersbedrijf

Op 23 december 2021 was het zover; de zorgboerderij werd een stichting! Het project groeide aan alle kanten waardoor het steeds meer van belang werd dat ze de activiteiten zouden opnemen in een organisatievorm die recht doet aan hun missie. Sinds de oprichting in 2007 is de zorgboerderij een eenmanszaak. Lekker makkelijk en overzichtelijk, zolang het een kleine organisatie is. Toen ze meer dan tien beroepskrachten aan het werk, drie locaties en een veelvoud aan bedrijfjes hadden was de eenmanszaak niet langer passend voor dit initiatief wat is doorgegroeid tot bewonersbedrijf.

Sociale onderneming

Naast de stichting zijn er ook een tweetal werkbedrijven opgericht; de sociale onderneming HartWerk B.V. en HartenBoeren.org. In de HartWerk B.V. werken ze aan alle (semi)commerciële activiteiten; Natuurkampeerterrein Distelheide, Lunchroom Buuls, het groenbedrijf, de Straten Generaal, Naobersap en de Houtwerkplaats. Met de opbrengst van deze projecten ondersteunen ze de zorgboerderij en de HartenBoeren. De HartenBoeren is een doorontwikkeling van de VriendenTuinen. Hierbij verbouwen ze groenten die worden geschonken aan de Voedselbanken en Mini Mannamarkt. Dit hele proces wordt in kaart gebracht en daarna wordt er dan een werkbare formule van gemaakt die op andere plekken gekopieerd kan worden.

Tot slot vind je hier meer informatie over de Zorgboerderij Slangenburg. Wil je ook ondernemen met je buurt? Kijk hier voor ons huidige aanbod aan trainingen en bijeenkomsten.

Het bewonersbedrijf van boven af gezien.

Foto: Studio Chevalking

Bewonersbedrijf de Koppelkerk

Overdag is bewonersbedrijf de Koppelkerk een museum met wisselende exposities; ’s avonds verandert de kerk in een podium voor lezingen, concerten en debatten over maatschappelijke thema’s.

Naast de indrukwekkende expositieruimtes vind je in de Koppelkerk een gezellig boekencafé: een knusse huiskamer met een houtkachel en overal boekenkasten. Om even op adem te komen met een kopje koffie na het kunst kijken, of bijvoorbeeld gewoon om even de krant te lezen en anderen te ontmoeten.

Het verdienmodel bestaat uit de verhuur van zalen, inkomsten uit het café en de verkoop van boeken. Bekijk de video hieronder voor een impressie van dit bewonersbedrijf!

Kunst

Ten eerste staan in de Koppelkerk de kunsten centraal. Overdag is bewonersbedrijf De Koppelkerk een podium voor beeldende kunst met wisselende exposities; ’s avonds een podium voor muziek of theater. In de bovenzaal exposeren regionale of Duitse kunstenaars. Zo komen alle vormen van kunst samen onder één dak.

Boeken

Met een haard, fauteuils en een leestafel is het Boekencafé de ideale plek om een boek te lezen. Ook kun je er boeken kopen. Boekhandelaren uit Bredevoort Boekenstad vullen de boekenkasten. Daarnaast treden schrijvers en dichters op in het Literair Café en vinden er boekenmarkten en boekenbeurzen plaats. Hierdoor is het bewonersbedrijf een zeer geliefde plek voor liefhebbers van boeken.

Verdieping het bewonersbedrijf

Verdieping is de laatste pijler van de de Koppelkerk. Er zijn verdiepende lezingen in het Kenniscafé, boeiende kunstlezingen in aansluiting bij grote exposities. Daarnaast zijn er maandelijkse Tegenlicht Meet Ups: discussieavonden over urgente, maatschappelijke thema’s.

Ook zijn er verschillende soorten workshops bij te wonen. Zo worden er bijvoorbeeld dansworkshops gegeven zoals de Argentijnse tango maar kun je er ook terecht voor een workshop fotografie, schilderen, strip tekenen of houtbewerken.

Ben je ook een ondernemende buurtbewoner? Kijk hier voor ons volledige aanbod aan trainingen en bijeenkomsten: https://ondernemenmetjebuurt.nl/agenda/

Bewonersbedrijf de Koppelkerk